Jednq z czterech najstarszych cywilizacji jest indyjska (oprocz chinskiej, babilonskiej і egipskiej), rozwijajqca si? nad brzegami Indusu і Gangesu. Z duzym prawdopodobienstwem mozna przyjqc, ze fakt, iz kultura indyjska tak odmiennie niz kultura zachodnia byla ustosunkowana wobec seksualnosci, byl uwarunkowany (oprocz innych czynnikow) dominujqcym wplywem filozofii monistycznej. Istnieje podobienstwo w ustosunkowaniu si? do seksualnosci kultury indyjskiej oraz kultur Grecji і Rzymu przed rozwojem chrzescijanstwa.
Ogromne zroznicowanie, takze і pod wzgl? dem religijnym, sprawialo, ze w Indiach starozytnych postawy wobec seksualnosci nie byly jednolite. Braminizm akceptowal seksualnosc jako naturalnq stref? egzystencji cziowieka. Niska pozycja spoleczna kobiety w brarninizmie wiodla jednak do instrumentalnego jej traktowa — nia oraz uniemozliwiala rozwoj partnerstwa seksualnego. Hinduizm akceptowal seksualnosc jako naturalnq sfer? egzystencji nie tylko cziowieka, lecz і bogow, Zgodnie z doktrynq hinduizmu zbawienie osiqga si? m. in. poprzez milosc do boga, ktora jednakze nie pozostaje w sprzecznosci z milosciq і seksuainosciq Iudzi. Buddyzm, w odniesieniu do zycia seksualnego, wymagal od wyznawcow znacznego ograniczenia aktywnosci seksualnej poprzez* rezygnacj? z wielu rozkoszy seksualnych.
Tantryzm jest religijnym kierunkiem w hinduizmie і buddyzmie (a wi? c praktykowanym nie tylko w Indiach, lecz takze w Chinach і Tybecie), ktory poprzez erotyczno-mistyczny kult pragnie spowodowac wewn? trzne oswiecenie cziowieka
oraz „zjednoczenie go z universum” (Jaeckel, 1969). Zjednoczenie to ша zostac osi^gni^te przez rytualne spolkowanie, w ktorym m? zczyzna nie moze dopuscic do wytrysku nasienia. Podczas gdy pr^cie „ssie zenskie nasienie Lotus”, dzi? ki zenskiej energii wytwarzajq si? nowe polqczenia nerwowe, przez ktore sperma jest odprowa — dzana do wewn^trz і plynie do mozgu, siedziby bosktej prasily. Rytual,,swi? tego” spolkowania jest sdsle uregulowany, Wiasciwe spolkowanie poprzedzone jest przez uswi? conjj gr? miiosnq, poprzez ktoni w „punktach zycia” w ciele kobiety rozbudzony zostaje „boski fluid”. Poniewaz — zgodnie z tantrami — kobieta uosabia zasad? aktywn$, a m? zczyzna pasywnq, przy spolkowaniu kobieta siedzi lub lezy na m? zczyznie. M? zczyzna pozostaje bez ruchu calkowicie skoncentrowany na tym, со si? dzieje w jego ciele. Gdy przybliza si? moment wytrysku, powinien on z najwyzszym wysilkiem starac si? go powstrzymac. Tantrysta, ktory poprzez technik? jogi osiqgnj*! calkowite opanowanie ciala, moze to osi^gnqc wskutek napi? cia mi? sni miednicy і mi? sni zwieraczy p? cherza. Indyjskie і chinskie przepisy tantry wymagaj^ od kobiety, aby hamowala wytrysk nasienia poprzez scisni? cie prqcia wskutek skurczu mi? sni pochwy. Chinskie przepisy zezwalaj^ tez na zastosowa — nie r? ki (techniki, ktora przez Mastersa і Johnson w siedemdziesi^tych latach XX w. zostala zastosowana z powodzeniem w przeciwdzialaniu zbyt wczesnemu wytrysko- wi nasienia).
Szczegolne znaczenie w praktykach seksualnych maj^ roznorodne techniki jogi. Joga oznacza religijnq. koncentracj?, aby zjednoczyc si? z wszechswiatem. Umozliwia on a opanowanie і poddanie woli czlowieka wielu autonomicznych funkcji deles — nych. Opanowanie ich ma pomagac w „stopieniu si?” w jednosc z wszechswiatem. Jest to wt? c praktyka mistyczna, ale jakze rozni^ca si? od praktyk mistycznych stosowanych w’ kulturze zachodniej.
Joginowie sq ascetami wierzQcymi, ze czlowiek moze dqzyc do panowania nad prawami przyrody tlumigc wlasne uczucia zmyslowe і oddaj^c si? kontemplacji.
16. Eros і Tanatos. W Indiach bog Siwa by! sym — bolem Erosa і Tnnatosa, poczijtku і koiica, piodze-
nia і zniszczenia (R. Mangold Asiens Liebeszauber,
Jedn^ z najstarszych zasad jogi і innych sysCemow ascetycznych jest zaniechanie rozkoszy erotycznych і uduchowienie energii ‘ seksualnej. Stosunki piciowe, jesli musz^ bye odbywane, powinny sluzyc tyiko do celow rozrodu lub osi^gni§cia harmonii psychicznej z boskimi prawami natury. Harmonia ta (Yoga) moze bye urzeczywistniona przy fizyeznym kontakete seksualnym, ze wstrzymywanym wytrys — kiem nasienia bez zaniku erekcji, Oznacza to odrzucenie konca і smierci oraz afirmaeje pocz^tku І zycia (erekcji і stalego nabrzmiewania czlonka). login jest przekonany, ze m^skie nasienie jest najcenniejszym sokiem zyciowym, ktorego nie mozna lekkomys — Inie trwonic (Mangold, 1965). Tyiko ten, kto zachowuje t? wartosciow^ substancj?, moze dtugo zyc. Sam stosunek plciowy nie jest szkodiiwy, tyiko utrata nasienia osiabia ducha і cialo. login praktykuje wi§c spolkowanie daj^ce mu rozkosz erotyezng (gdyz zwalczanie pop? du seksualnego і zycie we wstrzemi^zliwosci seksualnej wymaga wi^cej sily niz spolkowanie), lecz bez wytrysku nasienia. Zachowanie nasienia daje mu bowiem sil? magicznjp
W kulturze indyjskiej, niezaleznie od ogolnej pogardy dla zycia, seksualnosc nie byla w jakis szczegolny sposob represjonowana, lecz byla uwazana za naturaln^ sfer? egzystencji czlowieka. Tabu seksualne nie istnialo w ogole lub bylo slabo zaznaezone w odniesieniu do niektorych tyiko przejawow seksualnosci. Nie dopro — wadzalo to do sprzecznosci mi^dzy cialem a duchem і mialo ogromny wplyw na ksztaltowanie si§ obyczajowosci seksualnej oraz form wspotzyeia seksualnego.
W kulturze indyjskiej blona dziewicza nie miala poczqtkowo zadnej wartosci. Byla ona niszczona juz u malej dziewezynki przez matki lub osoby piel^gnupice, przy troskliwym myciu. Stosunki piciowe podejmowano z dziewcz^tami jeszcze przed osiqgnigciem przez nie fazy dojrzewania seksualnego. Cz? sto byly to stosunki kazirodeze. Niezwykle rozpowszechnione byly kuky nimfofilne. W niektorych okolicach Indii panowal zwyczaj zawierania malzeristwa przez dziewczgta licz^ce nieco wi? cej niz 3 lata і utrzymywanie z nimi stosunkow plciowych.
W medycynie indyjskiej leeznieze wlasciwosci roslin tlumaczono tym, ze sily
nadprzyrodzone, ktore pomagaj^ walczyc z demonem choroby, oddzialywaj^ na rosliny. Oprocz roslin stosowano leki pochodzenia zwierz? cego, a wsrod nich •nasienie m? skie jako lekarstwo, j^dra kozla jako afrodyzjak. Stosowano tez wiele hapojow miiosnych, eliksirow zyсіа і srodkow kosmetycznych, Dose wysoki by! poziom chirurgii: robiono operaeje plastyczne, kastracj? oraz ci? cie cesarskie. Duze znaezente mialy znaki, np. zlym znakiem bylo, gdy wzywajqcy lekarza do chorego by! eunuchem lub kobiety.
W indyjskiej medycynie spotykano poglqd, ze substaneje elementarne stanowi’j* podioze do budowy materialu, z jakiego sklada si? cialo ludzkie, oraz ze z rozgrywa — j<|cych si? przy tym przemian pochodzi takze nasienie m? zczyzny і krew menstrua — cyjna kobiety (Mette, 1974). Poniewaz stanowily one cenny skarb (nasienie) oraz trucizn? (krew menstruacyjna), to tez uksztaltowaly si? rytualne і teurgiezne zakazy і nakazy, ktorych nalezalo przestrzegac, Znano owrzodzenia narz^dow plciowych kobiecych oraz fakt przenoszenia ich na m? zczyzn? za posrednictwem stosunku piciowego. Owrzodzenia te Jeczono Н? сц. W starych zrodlach sanskryckich spotyka si? tez opis naiwnych nieraz sposobow zapobiegania сщгу (Lesinski, 1961), np. biernego zachowania si? kobiety w czasie spolkowania, zatrzymania oddechu w czasie wytryskn nasienia itp. Kaplani lecz^cy, jak і masazystki, stosowali masaz calego ciala. Masaz ten sluzyl tez przygotowaniu do stosunku piciowego, przy czym jego oddzialywanie zmierzalo do odpr? zenia ciala і zapobiegania szybkim. reakcjom seksualnym.
W kulturze indyjskiej powstaly dwa klasyczne podr? czniki sztuki milosnej: Kamasutra і Anangaranga. Poniewaz w Indiach duz$ wartosc przypisywano rozno — rodnosci gry milosnej przy kontaktach erotycznych, totez dose wczesnie utorowano drog? wyrafinowaniu erotyeznemu (Schmidt, 1920; Ruben, 1971).
Kamasutra. Jest to dzielo napisane wierszem przez poet? indyjskiego Watsyayana Mallanaga, poswi? cone sprawom milosci і obyezajow. W poszczegol — nych rozdzialach Kamasutry omawia si? nast? puj£|ce zagadnienia: 1 — trzy podsta — wowe cele zyciowe oraz kompeteneje swatek lub poslanek kochanka; H — rozkosz seksualnii Ї mozliwosci jej osi^gni? cia — jest to jeden z wazniejszych rozdzialow; znajduj^ si? w nim ftzjologiczne objasnienia spolkowania, opis rodzajow milosci і obj? c miiosnych, regul gryzienia z? bami і sladow (znakow, ran) po zadrapaniu paznokeiami, a takze roznorodnych form pocalunkow; autor uwzgl? dnil tu roznoro — dnosc obyezajow panuj^cych w poszczegolnych prowincjach oraz opisal formy rozpoczynania І konezenia si? rozkoszy seksualnej; HI — spolkowanie z dziewcz? ta — mi і wszelkie stadia uwodzenia; IV — kobiety zam? zne і post? powanie z nimi; V ~ kobiety obce; VI — nauki tajemne zmierzajqce do „oczarowania kobiet”, ich zdobycia, sposoby wzbudzania podniecenia seksualnego, ozywiania zamieraj^cej nami? tnosci, srodki do powi? kszania pr^cia, sztuczne srodki wzmagaj^ce potencj? seksualn^, „osobliwe” stosunki plciowe і szczegolne praktyki.
W Kamasutrze znajduje si? tez klasyfikacja stosunkow plciowych. Stosunki te dzielij si? na: 1) spontaniezne (z obustronnej sympatii), 2) z nami? tnosci, 3) z pragnienia przyszlej milosci (gdy milosc jest jeszcze w zarodku), 4) z wymuszonej milosci (a wi? c bez milosci), 5) z przeniesionej milosci (gdy jeden z partnerow
wyobraza sobie siebie w ramionach innego partnera), 6) „eunuchow” (trwajQce przez czas potrzebny do zaspokojenia pozQdania seksuainego tylko m? zczyzny; m? zczyzna, ktory nie zmierza do zaspokojenia seksuainego kobiety, jest wi? c porownywany z eunuchem), 7) rozczarowujQce (przypominajgce zwierz? cy akt spolkowania).
Nauka о roznorodnych formach gry erotycznej poprzedzajgcej spolkowanie jest rozbudowana dose obszernie і pedantyeznie sklasyfikowana. Poprzez kombinacj? roznorodnych pieszczot powstajQ 64 mozliwosci erotycznej gry poprzedzajqcej spolkowanie. W Kamasutrze zostaio to nazwane „naukQ szescdziesiqt cztery”. W nast? pstwie osmiokrotnej kombinaeji osmiu rodzajow obj? c, pocalunkow, zadrapan, ukQszen, ulozen, siedzen, pozycji odwrotnej і kontaktow oralno-genital — nych powstajQ 64 mozliwosci prowadzenia gry erotycznej.
Bardzo ciekawy jest rozdzial Kamasutry omawiajQcy „wiedz? tajemnQ”. Gdy w milosci nie osiqga si? oczekiwanego rezuitatu, wowczas pozostaje jeszcze do zastosowania tajemna wiedza „czarowania”. Chodzi tu о zapoznanie si? z regulami uwodzenia і „oczarowywania” kobiet, z lekami pozwalajQcymi zapobiec niewiernos — ci kobiet, wyrownac temperamenty і przezwyci? zyc ozi? blosc kobiet — a takze wzmocnic m? skQ potencj?. Do oczarowania kobiet przyczynlajQ si? masci, miod, arszenik, siarka, olej migdaiowy І kal malpy. Czasami sq to masci, czasem proszek do rozpyiania, a czasem baisam stosowany na narzQdy plciowe. Wszystko to stosuje si? w oprawie mistycznych ceremonii. BywajQ takze napoje і potrawy, ktore potrafiQ wzbudzic milosc u ukochanej kobiety.
Wiedza tajemna obejmuje takze sposoby post? powania oraz opis odpowiednich srodkow, ktore nalezy stosowac, gdy kobieta z ognistym temperamentem nie zostaje zaspokojona, wobec czego powstaje zagrozenie, ze zrazi si? do partnera. Srodki wiedzy tajemnej majQ tu sluzyc do ozywienia wygasajQcej nami? tnosci. Jednym ze sposobow ozywienia nami? tnosci kobiety jest pocieranie r? kq. sromu na poczQtku spolkowania і wprowadzenie prQcia do pochwy dopiero wtedy, gdy kobieta osiQgn? la juz rozkosz. Spolkowanie za pomocQ ust sluzy do ponownego ozywienia nami? tnosci u m? zczyzny о slabym temperamencie, podstarzalego, otylego lub oslabionego fizyeznie. Mozna tez w tym celu stosowac odpowiednie przyrzQdy. Sq one zrobione ze zlota, srebra, miedzi, kosci sloniowej lub olowiu; jesli sq one elastyezne, mogQ wzmagac potencj? m? zczyzny і umozliwiac mu odbycie spolkowania. MogQ tez one bye wykonane z drzewa z otworami о srednicy prQcia і szorstkim brzegiem ze wzgl? du na liezne s? ki. Mozna je zakladac na prQcie tak, aby moc je sznurkiem przymocowac do biodra. Wiedza tajemna na ogol dotyezy wzmocnienia poteneji m? zczyzny, a wi? c stanowi zalQzek rozwoju seksiatrii. Wiedza tajemna zdradza takze recepty na osobliwe, czarowne praktyki, gdy np. posypie si? kobiecie na glow? odpowiedni proszek z ziol zmteszanych z kalem malpy, spowoduje si?, ze nie b? dzie ona kochala zadnego innego m? zczyzny. Jesli b? dzie si? pocierac srom kobiety proszkiem zrobionym m. in. z mrowek, spowoduje si? wygasni? cie jej nami? tnosci; podobnie dzieje si? po wykQpaniu jej w wodzie z dodatkiem innego proszku (z mrowek, gnoju itp.).
W Kamasutrze pewnQ rol? odgrywa milosc homoseksualna; pederastii poswi?- cono w niej wi? cej miejsca niz milosci lesbijskiej. Pojawila si? takze w tej ksiQzee
nazwa aupharishtaka na oznaczenie pozycji 69, czyli rownoczespie stosowanego
fellatio і cunniHngus.
Sztuka kochania Kamasutry nie ogranicza si? tylko do rad zwiqzanych ze spoikowaniem. Obejmuje ona: 1) wskazowki dotycz^ce wzbudzania nami? tnosci u innych ludzi і skierowywania jej do siebie oraz pozyskiwania wzajemnosci uczucia; 2) wskazowki со do techniki pieszczot і gier poprzedzaj^cych spolkowanie, aby wzmoc nat? zenie rozkoszy;. 3) szczegolowe opisy rozmaitych sposobow spolkowania І jego namiastek; 4) sztuk? podtrzymywania przez dlugi okres wlasnej atrakcyjnosci erotycznej, aby jak najdluzej oddzialywac „pociagajqco” na partnera. Sztuka ta pod wieloma wzgJ? dami roznila si? od tego. со przez to poj? cie rozumie wspoiczesny cziowiek, tj, zdolnosc wczuwania si? w psychik? І cialo partnera, wiedz? о fizjoiogi — cznych reakcjach stref erotycznych oraz wyczuwanie indywidualnych roznorodnych upodoban cziowieka і ich zaspokojenie lub przynajmniej akceptowanie. Warto podkreslic, ze Kamasutra jest przykladem seksuologicznej klasyfikacji zachowan seksualnych, mimo ze od strony medyczno-fizjologicznej wiedza w niej zawarta jedynie w przyblizeniu ша charakter naukowy.
Anangaranga. Ananga ranga, czyli „teatr milosci”, „statek na oceanie milosci”, jest dzielem w formie poetyckiej napisanym sanskrytem przez Kalyana Malla w XV w.
Pragnqc ustrzec malzonkow przed monotonia lub przesytem, ktore moga bye nast? pstwem dluzszego wspolzycia seksualnego, autor podaje w swoim dziele 130 recept І zaleceri, a m. in. opisuje: srodki na przyspieszenie orgazmu u kobiet, srodki opozniaj^ce orgazm u m? zczyzn, afrodyzjaki, srodki wiodgee do zwilzenia sromu kobiety; proponuje przepisy na: ograniczenie liezby dzieci, powi? kszenie piersi u kobiety, usuni? cie nieprzyjemnego zapachu ciala, pobudzenie, oczarowanie і przywi^zanie do siebie m? zczyzny lub kobiety, srodki wiod^ce do „wygrania” serca malzonka і zachowania go, srodki powodujace opomosc wobec podniet zmyslo — wych; opisane sц tez czarowne srodki powodujqce powstawanie milosci oraz cudowne masci do oczu powodujace utrwalenie milosci і przyjazni. Oprocz wielu niedorzecznych rad і wskazowek w dziele zawarte sg. rowniez trafne spostrzezenia, zwlaszcza w rozdziaie, w ktorym opisane sa „prawdy” dotycz^ce pragnien seksualnych kobiety. Anangaranga jest wi? c nie tylko ksiqzk^ pouczajqc^ о sztuce milosci, lecz ma takze cechy typowego podr? cznika seksuologii і seksiatrii.