Chrzescijanstwo ustosunkowalo si? negatywnie do seksualnosci. Wpro — wadzilo duchowe formy jej udsku і reglamentacji przez zakaz stosunkow plciowych przedmalzenskich і pozamalzenskich, pot? pienie spolkowania nie wiod^cego do zaplodnienia (a wi? c d^zylo do calkowitej eliminacji erotyki), gloryfikacj? і nakaz nierozerwalnosci malzenstwa monogamicznego (со rowniez — w pol^czeniu z po — przednimi zakazami — jest forma reglamentacji seksualnosci), zqdanie celibatu kaplanovv, zakonnikow і zakonnic. Rozkosz seksualna zostala obj? ta negatywnymi ocenami wartosciujqcymi (nieprzyzwoitosc, sprosnosc, nieczystosc, grzesznosc, zna — mi? upokarzajace czlowieka і swiadcz^ce о jego ,,zwierz? cosci”), jednakze nie zostala calkowicie wyeliminowana. Calkowita eliminacja rozkoszy seksualnej nie jest mozliwa w zadnej religii (chociaz byla lansowana w manicheizmie), gdyz, sprzeczna z prawami przyrodniczymi, doprowadzilaby do wygini? cia rodzaju ludzkiego.
Negatywne ustosunkowanie si? chrzescijanstwa do seksualnosci mialo zlozone
35. Zjcdzenie owoctt z drzewa poznania spowodo — wato nabycie snmoswiadomosci (a min. poczticia osamofnienia, wstydu, winy, I? ku), wygnanie Adama і Ewy z raju, pozbawicnie instynktownej jcdnosci ze svviatem oraz skazanie czlowicka na kierowanie si? wiasnq SwiadomoSciq. Adam і Ewa (Frisch!)
przyczyny. Nie wynikaio ono jednak z nauki Chrystusa, ktory giosi! milosc І tolerancj?. Natomiast duz^ roi? odegralo przej? cie tradycji judajskiej (wraz z mitem grzechu pierworodnego jako zrodla wszelkiego zla czlowieczego) oraz spoleczne do, na jakim rozwijalo si? chrzescijanstwo jako nauka moralnosci przeciwstawiajqca si? dotychczas panujqcej w Rzymie swobodzie obyczajow. Do tego dolqczyly si? jeszcze potem inne wplywy, np. manicheizmu, skrajnie zwalczaj^ce seksualnosc. Chrzescija- nie, ktorzy w cesarstwie rzymskim wywolali rewolucj? spolecznq, pragn? li dokonac przemian spolecznych, moralnych І obyczajowych. Walka z obyczajami grec — ko-rzymskimi oznaczala rownoczesnie walk? przeciwko wolnosci seksualnej, ktonj cechowala si? cywilizacja antyku.
Ostateczne negatywne ustosunkowanie si? chrzescijanstwa do seksualnosci nie powstalo nagle, !ecz bylo procesem dlugotrwalym і nie pozbawionym kontrowersji wsrod przedstawicieli Kosciola. W ci^gu kilku pierwszych wiekow chrzescijanstwa, w zwi^zku ze sprzecznymi zdaniami, trudno jest mowic о jakiejs jednolitej doktrynie. Negatywny stosunek do seksualnosci wykazywal sw. Pawel. Natomiast sw. Klemens uwazal seksualny akt splodzenia za podobny do boskiego aktu stworzenia. Rozumial przez to tak$ czynnosc narz^dow plciowych w malzenstwie, ktora wynika ze swiadomosci celu dzialania, tj. plodzenia potomstwa. W Nowym Testamencie wlasciwie nie ma ani slowa о stosunkach przedmalzenskich, seksualnosci mlodziezy, masturbacji, a nawet о homoseksualizmie. Dopiero w tekstach teologow pojawii si? zakaz przedmalzenskich stosunkow plciowych oraz zakaz wielu innych form aktywnosci seksualnej. Chrzescijariska etyka seksualna, czyli nauka о obyczajowych wartosciach w zakresie seksualnosci, ksztaltowala si? bardzo dlugo. Wedlug tej etyki seksualnosc ma charakter cielesny, a wi? c jest zla. Htycznie moze bye usprawiedli-
wiona tylko wtedy, gdy aktywnosc seksualna stuzy plodzeniu pptomstwa w dozgon- nym malzenstwie.
Ojcowie Kosciola, gromiqc przejawy zycia zmyslowego, szczegolnie ostro pot? piaii dewiacje seksualne, a przede wszystkim homoseksualizm. Negatywne bylo tez ustosunkowanie si? chrzescijanstwa do przerywania ci^zy і antykoncepcji, jednakze zostalo ono uksztaltowane dopiero przez sw. Augustyna. W niektorych ksiq. zkach do spowiedzi wymienione byly formy aktywnosci uwazane za grzeszne. Nalezaly do nich: mastorbacja, kontakty oralno-genitalne, przyjmowanie roznorod — nych pozycji przy spolkowaniu, przezywanie przez kobiet? orgazmu, pocahinki j? zykiem (wzmagaj^ one bowiem doznawanie rozkoszy seksualnej).
Miiosc chrzescijanskq. obejmuje si? terminem agape (lac. caritas). Chrzescijanst — wo wyznaczylo miiosci centralne miejsce w swym swiatopoglqdzie, jednakze jest to miiosc pozbawiona elementow seksualnych. Poprzez miiosc wcielonq w Chrystusie ludzie mogg si? Iqczyc z Bogiem. Oprocz tego pojawil si? nakaz miiosci blizniego, a wi? c w chrzescijanstwie wyst^pily dwa nakazy odnoszqce si? do miiosci. Mimo centralnego miejsca, jakie zajmuje miiosc w chrzescijanstwie, nie istnieje jednolita pod wzgl? dem filozoficznym teoria miiosci chrzescijanskiej.