Rejestruje si? dodatni і ujemny wpiyw rownouprawnienia na seksualnosc m? zczyzn. Wpiyw dodatni jest zwigzany z docenianiem kobiety jako rownorz? dnej partnerki seksualnej, W zakresie zycia malzenskiego m? zczyzni coraz cz? sciej traktuj^ kobiet? nie (iub nie tylko) jako partnerk? seksualn^, ktora ma im dostarczyc rozkoszy seksualnej, ale jako osob?, z ktorg. wspolnie ponosz^ ci? zary zycia. Ujemny wpiyw jest zwi^zany z wymaganiami stawianymi im przez kobiety oraz z l? kiem m? zczyzn, czy tym wymaganiom podolaj^. W wielu przypadkach kobiety, w mniemaniu m? zczyzn, staj^ si? s? dziami oceniaji|cymi ich sprawnosc seksualnq., wobec czego zaczynajq. oni odczuwac „trem? egzaminacyjn^”. W takich przypadkach latwo dochodzi do rozwoju zaburzen seksualnych u m? zczyzn, ktorych wyczulenie prestizowe oraz obawa ptzed „kompromitacj^” w dziedzinie seksualnej S3 powszechnie znane. Jesli wi? c przemiany zachodz^ce u kobiet ~ w wyniku rownouprawnienia — uzna si? za proces tworczy, to przemiany zachodz^ce u m? z — czyzn mozna uznac tylko za proces przystosowania si?.
Z tych analiz wynika wazny wniosek, ze przemiany spoleczne, w istocie swej sluszne і zmierzaj^ce do pogl? bienia kontaktow mi? dzy m? zczyzn^ a kobiety, mogs Wywolywac w sferze seksualnej negatywne objawy uboczne. W praktyce klinicznej spotyka si? m? zczyzn z nerwicowymi zaburzeniami seksualnymi, u ktorych podloza kryje si? l? k przed kobiety w ogole, l? k przed jej wymaganiami seksualnymi (cz? sto przesadnie wyolbrzymianymi przez m? zczyzn) oraz l? k przed „kompromitacj?” w wyniku poczucia niemoznosci zaspokojenia tych wymagan. Jest to jak gdyby rozprzestrzeni’anie si? nowego typu nerwicy, ktora dawniej byla spotykana niezwykle rzadko. Nerwica ta charakteryzuje si? nie tylko okreslonymi zaburzeniami w zakresie sprawnosci seksualnej, utrudniajgcymi lub uniemoziiwiajqcymi dokonanie aktu seksualnego, ale przejawia si? rowniez w obnizeniu m? skiej aktywnosci seksualnej w ogole. Dziala tu znany mechanizm blokuj£|cy inicjacj? seksualn^.. Akt seksualny coraz cz? sciej kojarzy si? w umysle m? zczyzny nie z rozkoszq і satysfakcjtg lecz ze swiadomosci^ niezaspokojenia wymagan kobiety, со oznacza porazk?, wstyd І kompromitacj?, Jesli sila tego rodzaju l? ku przed aktem seksualnym zaczyna rownowazyc lub przewazac sil? potrzeb seksualnych m? zczyzny, to zaczyna on uni кас inicjacji seksualnej lub nawet reagowac wr? cz panikq na proby inicjacji seksualnej ze strony kobiety. Oprocz tych objawow stwierdza si? jeszcze wiele niekorzystnych zmian (przygn? bienie, trudnosci w skupieniu uwagi, w podejmowa — niu decyzji, l? k, obsesyjne rozmyslanie nad wlasnym cierpieniem і nieszcz? sciem) dodatkowo utrudniajqcych m? zczyznie nawi^zywanie jakichkolwiek kontaktow mi? dzyludzkich.
Mechanizm powstawania tego zaburzenia jest latwy do zrozumienia. W warun — kach prawidlowych m? zczyzna dqzy do stosunku seksualnego z kobiety tylko wowczas, gdy istnieje u niego pozqdanie seksualne — a wi? c celem jest zaspokojenie tego pozqdania. Wyobrazenia і pragnienia sterujqce zachowaniem і czynnosciami m? zczyzny ukierunkowane sq na cel pozqdania. Odpowiednio do tego w wyniku czynnosci automatyczno-wegetatywnych zachodzq w organizmie pewne reakcje fizjologiczne; nast? puje przemieszczenie krwi do narzqdow pldowych umozliwiajqce sprawne odbycie stosunku plciowego. Jesli jednak wyobrazenia m? zczyzny nie sq ukienrakowane na cel, lecz na przebieg czynnosci zwiqzanych z jego realizacjq, to dochodzi do zaburzen. Zaburzeniu ulega automatyczny przebieg reakcji fizjologicz — nych, ktorych nast? pstwem sq zaburzenia funkcji seksualnych. Podobnie np. akordeonista, ktory w czasie koncertu zastanawia si? nad czynnosciq і ukladem swoich palcow, powoduje zaburzenia w ich automatycznym funkcjonowaniu (na zasadzie treningu),
О tym, ze i? k przed kobietq staje si? istotnym mechanizmem lezqcym u podloza wielu zaburzen seksualnych u m? zczyzn, przekonuje nas wiele roznorakich testow badawczych oraz metod leczniczych. Stosuje si? np. testy polegajqce na pokazywa — niu m? zczyznom z zaburzeniami erekcji fotogralii roznych kobiet, sposrod ktorych majq wybrac jednq, reprezentujqcq typ kobiety, z ktorq chcieliby utrzymywac stosunki plciowe, Wi? kszosc pacjentow wybiera fotografi? przedstawiajqcq dzieci? cy typ urody kobiety, sugerujqcy jej brak doswiadczenia seksualnego (a zatem і brak wymagan). Natomiast odrzucajq oni fotografie przedstawiajqce kobiety doswiadczo- ne, w wyzywajqcych pozach (a zatem sugerujqce oczekiwania і wymagania pod adresem m? zczyzny),
Jednq z ciekawszych metod leczniczych, zmierzajqcych do usuni? cia I? ku przed kobietq, jest desensybilizacja, ktora nalezy do treningowych metod psychoterapeuty — cznych, Polega ona na systematycznym odwrazliwianiu m? zczyzny і zmniejszaniu jego i? ku. W zaciemnionym pokoju wyswietlane sq zdj? da wybranej kobiety oraz uczy si? pacjenta odpr? zenia. Stopniowo przezwyci? za on hierarchi? wyobrazen l? kowych, jak trwozliwe dziecko, ktore najpierw zanurza w wodzie palce, nast^pnie nog?, a dopiero potem cale cialo.
A zatem w wyniku emancypacji і rownouprawnienia kobiet, oprocz wielu innych przemian і wspolzaleznosci (np. przeciqzenia pracq zawodowq І domowq kobiet), w dziedzinie seksualnej nast? puje na ogol wzrost wymagan (a rowniez і potrzeb) seksualnych kobiety, natomiast u m? zczyzn zmniejsza si? aktywnosc seksualna і nasila si? nowego typu zaburzenie seksualne, uwarunkowane narastajq — cymi obawami przed kobietq. Те zjawiska sygnalizujq ogromnq zlozonosc zagadnien zwiqzanych z regulacjq wzajemnych kontaktow mi? dzy obu plciami oraz z umocnie — niami wszechstronnych kontaktow mi? dzyiudzkich. Sygnalizujq rownoczesnie ogro — mne trudnosci, ale tez і ogromnq potrzeb? racjonalnej ingerencji w caloksztalt rozwijajqcych si? kontaktow mi? dzyludzkich.