Pop^d seksualny, oprocz swych specyficznych zadan, spelnia rowniez rol? skladnika calosci nap? du psychoruchowego czlowieka. Рггекопцщ nas о tym zmiany, jakie zachodzQ w zachowaniu czlowieka po dokonantu kastracji, Theilcr (1960) udowodnil. ze oprocz zmian cielesnych ti osob wykastrowanych dochodzilo do zmian psychicznych, charakteryzuj^cych si? obnizeniem nap? du psychoruchowego, poczuciem maiej wartosci wlasnej і niewydolnosciq ogolna, sklonnosciambhipochon- drycznymi, chwiejnosciq emocjonalna і nieopanowaniem emocji, zwi? kszon^ pobud — liwoscia ogolnq., nadwrazliwoscia і m? czliwosci^. Ponadto wyst? powaly dysforyczne zmiany nastroju, a nawet objawy deprcsji ze sklonnosciami samobojczymi, obnizona tolerancja na alkohol oraz sklonnosci do nalogowego zazywansa srodkow narkoty — cznych. Duze znaczenie miaio wyst? pujqce u kastratow uspolecznienie, ktore przejawialo si? w obnizeniu si? u nich tendencji przest? pczych, a u zonatych kastratow w pogl? bieniu si? zainteresowan sprawami rodzinnymi.
Obnizenie sily pop? du piciowego po kastracji jest odwrotnie proporcjonalne do stopnia inteligencji czlowieka, U ludzi z wysokq kulturg duchowq і wysokim stopniem inteligencji oslabienie pop? du piciowego nast? puje powoli і nie jest znaczne. Ludzie prymitywni reagujq na kastracj? szybkim і silnym oslabieniem pop? du. Swiadczy to о tym, ze im lepiej rozwini? ta jest psychika czlowieka, tym bardziej uniezaleznia si? sila jego pop? du seksuainego od mechanizmow hormonal — nych. Dzialanie kastracji jest ponadto о wiele slabsze u tych m? zczyzn, ktorzy aktualnie sq. zwiqzani uczuctem milosci z partnerkq, natomiast jest ono silniejsze u tych, ktorzy odbywaj^ stosunki plciowe z kobietq jedynie pod wplywem pozqdania seksuainego. Dowodzi to, ze rozwoj wyzszych uczuc w postaci milosci erotycznej rowniez sprzyja uniezaleznieniu si? pop? du seksuainego od mechanizmow hormo — nalnych. Zmiany pokastracyjne w zakresie pop? du seksuainego u m? zczyzn zalezq prawdopodobnie nie tyle od bezwzgl? dnego obnizenia si? poziomu substancji androgennych w organizmie, iie raczej od przesuni? cia w stosimkach ilosciowych- mi? dzy androgenami a estrogenami (wydzielanymi przez komorki Sertoiiego w jqd- rach).
Kastracja dokonana przed okresem dojrzewania powoduje caikowity brak pop? du seksuainego, natomiast po okresie dojrzewania powoduje obnizenie si? jego sily, jednak nie zanika on calkowicie. Swiadczy to о tym, ze przemiany hormonalne dokonujgce si? w okresie dojrzewania „uczulaj^” mozg w specyficzny sposob, przyczyniaj!|c si? do rozwoju komponentu psychicznego pop? du seksuainego, ktory nie zanika po dokonaniu kastracji.